سیاستهای ارزی دولت برای واردات مواد اولیه تا حدی به رفع مشکلات حوزه تولید کمک کرد اما در این میان صنوفی مانند خیاطیها که سهمی از این ارز دارند هنوز در تامین ابزار دوخت و دوز در تنگنا هستند.نوسانات نرخ ارز، تامین مواد اولیه را برای بسیاری از تولیدکنندگان دشوار و دولت را ناگزیر به اتخاذ سیاستهای جدید و اولویت بندی در تخصیص ارز و ایجاد گروه های کالایی مختلف کرد اما تولیدکنندگان خرد برای دستیابی به مواد اولیه موانع بلندی در مقابل خود دارند که به راحتی برداشته نمی شود.

نمود عینی این امر را می توان در بخش صنوف خرد تولید پوشاک در مشهد مشاهده کرد، خیاطانی که در تامین برخی ابزارهای مورد نیاز خود مانند نخ برای دوخت و دوز درمانده اند و نمی دانند که با ادامه این روند چگونه چراغ کارگاههای خود را روشن نگه دارند.
بررسی میدانی خبرنگار ایرنا از خیاطی ها و کارگاه های کوچک تولیدی پوشاک در مشهد گویای بازار تقریبا راکد و مشکلات عدیده آنها در تامین هزینه های جاری و از همه مهمتر وجود موانعی برای دستیابی به ابزار اولیه کار است.

* پای صحبت خیاط
رئیس اتحادیه صنف خیاطان و تولید پوشاک مشهد که خود از خیاطان قدیمی است به خبرنگار ایرنا گفت: از زمانی که دولت به مواد اولیه وارداتی ارز دولتی اختصاص داد، تغییری در بازار ما رخ نداده و همچنان کمبود مواد اولیه برای تولید پوشاک در بازار وجود دارد.
علی اکبر طاهری افزود: 50 قلم کالا برای دوخت پوشاک در صنوف تولیدی مورد نیاز است که در همه آنها کمبود وجود دارد و معلوم نیست این اقلام دست چه کسانی است، دست کارخانه دار است یا تاجر یا شرکت های وارداتی.
وی اظهار داشت: پس از تغییر نرخ دلار، قیمت اقلام مورد نیاز تولید پوشاک افزایش بسیار داشت به نحوی که دوک نخ چهار هزار تومانی به 12 هزار تومان، یک متر لایه 35 هزار تومانی به 50 هزار تومان، هر بسته دکمه 14 هزار تومانی به 45 هزار تومان و هر قواره پارچه به 150 هزار تومان رسید.
وی گفت: شاید برخی اجناس ایرانی که در بازار وجود دارد را بتوان برای دوخت و دوز استفاده کرد اما آنها کیفیت مطلوب ندارند و نمی توان از آنها برای تولید لباس مرغوب استفاده کرد.
طاهری افزود: در حال حاضر بازار از اجناس نامرغوب برای تولید پوشاک پر شده است.
وی اظهار داشت: شرایط کسب و کار برای خیاطان مشهد به هیچ وجه مناسب نیست، هرچند 300 کارگاه دارای پروانه کسب تولید پوشاک در مشهد تعطیل نشده اند اما ناگزیر تعدیل نیروی انسانی داشته و تولید آنها بسیار کاهش یافته است.

* انباشت کالا در پارچه فروشی ها
رئیس اتحادیه صنف طاقه فروشان قماش مشهد نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در زمینه پارچه کمبودی وجود ندارد و هر نوع پارچه اعم از ایرانی و خارجی در بازار مشهد یافت می شود.
حسن صادقی افزود: با این حال به دلیل نوسانات قیمت ارز، نرخ انواع پارچه خارجی در بازار مشهد نسبت به سال گذشته 100 درصد افزایش یافته و نرخ انواع پارچه های داخلی نیز به صورت بی ضابطه و غیرمنطقی افزایش قابل توجهی داشته است.
وی اظهار داشت: 80 درصد پارچه ها تولید داخل کشور و 20 درصد پارچه ها وارداتی است، به طور معمول پارچه های مربوط به لباس مجلسی زنانه و چادر مشکی و رنگی و برخی پارچه های نخی وارداتی هستند زیرا فناوری تولید آنها در ایران وجود ندارد.
وی گفت: با این حال پارچه های تولیدی ایران در حوزه ملحفه ها، فاستونی و برخی دیگر از انواع پارچه ها بسیار باکیفیت و قابل رقابت با مشابه خارجی آنهاست.
صادقی افزود: در حال حاضر انباشت پارچه در انبارها شکل گرفته است زیرا بازار راکد است و مشتری نیست.

* معطلی برای ثبت سفارش یکی از دلایل گرانی
رئیس اتحادیه صنف طاقه فروشان قماش مشهد مدعی شد برخی شرکت های داخلی قیمت مواد اولیه برای تولید پوشاک از جمله پارچه را بیش از حد افزایش داده اند و این در نتیجه عدم ترخیص اجناس آنها در گمرک است.
صادقی اظهار داشت: تاجری قبل از نوسانات نرخ ارز، ثبت سفارش برای واردات برخی اقلام را انجام داده اما به دلایلی کالا در گمرک ترخیص نشده و سرمایه وی برای چند ماه خوابیده است، آن فرد بعد از ترخیص کالایش تلاش می کند هزینه از دست رفته خود در گمرک و خسارت ناشی از آن را با افزایش قیمت کالا جبران کند.
وی گفت: بوروکراسی اداری، قوانین دست و پا گیر، سلیقه ای عمل کردن و خواب سرمایه در گمرک از عواملی است که باعث گرانی کالاها در بازار شده و باید وزارت اقتصاد در این زمینه تدبیری بیاندیشد و مشکل ثبت سفارش را برای همیشه حل کند.

* ممنوعیت واردات پارچه و پوشاک
کارشناس مسئول دبیرخانه کمیسیون برنامه ریزی، هماهنگی و نظارت بر قاچاق کالا و ارز خراسان رضوی در گفت و گو با خبرنگار ایرنا، واردات پوشاک و پارچه را در سال جاری ممنوع دانست و گفت: در حال حاضر فقط واردات پوشاک برند در حال بررسی است.
سعید سبزه محمدی افزود: طرحی مبتنی بر ساماندهی برندهای پوشاک در خراسان رضوی اجرا شده که از 72 برند شناسایی شده در این زمینه، 13 برند به رسمیت شناخته شده و سامانه ای برای ثبت آنها در حال راه اندازی است.
وی اظهار داشت: با افزایش نرخ دلار، تمایل به قاچاق کالاهای وارداتی به کشور کاهش یافته و نمود این امر در سطح عرضه کاملا مشهود است.

* مدت نگهداری کالاها در گمرک محدود است
ناظر گمرک خراسان رضوی در پاسخ به سوال ایرنا در زمینه ادعای فعالان اقتصادی مبنی بر انبار شدن کالاهای وارداتی در گمرک گفت: با بررسی های صورت گرفته محموله ای که حاوی مواد اولیه پوشاک (نخ، پارچه و امثال آن) باشد در گمرکات استان وجود ندارد.
امید جهانخواه افزود: برای اظهار کالاهای وارداتی، ثبت سفارش و اسناد مربوطه لازم است لذا چنانچه برای ترخیص کالای وارداتی ثبت سفارش شده و کد رهگیری بانک عامل (بابت چگونگی تخصیص ارز) نیز اخذ شده باشد، کالا با رعایت استانداردهای لازم پس از پرداخت حقوق ورودی و رعایت سایر مقررات، قابل ترخیص از گمرک است.
وی اظهار داشت: با توجه به مفاد قانونی و دستورالعمل های صادره، مدت زمان نگهداری کالا در اماکن گمرکی محدود است و در حال حاضر 2 ماه مهلت اولیه نگهداری است و یک ماه نیز با درخواست صاحب کالا و موافقت گمرک می توان مهلت نگهداری کالا را تمدید کرد.
وی گفت: پس از سپری شدن این مدت، اگر ترخیص کالا میسر نشود، کالا متروکه شده و تحویل سازمان جمع آوری و فروش اموال تکمیلی خواهد شد.

* مواد اولیه برای پوشاک در گروه کالایی نخست برای تخصیص ارز قرار ندارد
رئیس اداره بازرگانی خارجی سازمان صنعت، معدن و تجارت خراسان رضوی نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: با توجه به محدودیت های ارزی، ارز دولتی فقط مربوط به کالاهای اساسی و دارویی است لذا مواد اولیه پوشاک جزو گروه اول برای تخصیص ارز دولتی قرار ندارد.
محمد علی امیرفخریان افزود: کمبود مواد اولیه و ملزومات پوشاک به دلیل محدودیت های ورود کالا در نتیجه تحریم ها و زمان بر شدن ثبت سفارش و تخصیص ارز در شرایط بحرانی کنونی رخ داده است.
وی اظهار داشت: امسال واردات مواد اولیه مورد نیاز تولید پوشاک انجام شده است اما به دلیل وجود سقف برای واردات اقلام توسط شرکت های بازرگانی به میزان میانگین واردات سال قبل آنها و از طرفی رشد صادرات بیش از 8.2 درصدی پوشاک طی هشت ماه امسال نسبت به مدت مشابه پارسال، ممکن است تولیدکنندگان با مشکل کمبود برخی مواد اولیه مواجه شوند.
وی گفت: با این حال، واحدهای تولیدی در صورت داشتن کارت بازرگانی می توانند خود نسبت به ثبت سفارش کالا و تامین مواد اولیه اقدام کنند، در غیر این صورت، می توانند طی انعقاد قرارداد با یکی از شرکت های بازرگانی و واردات کالا توسط این شرکتها، مواد اولیه مورد نیاز خود را تامین نمایند.
امیرفخریان افزود: مواد اولیه مورد نیاز تولید پوشاک، اغلب در گروه های کالایی 2 و 3 برای تخصیص ارز قرار داشته و ارز مورد نیاز برای واردات این اقلام از محل بازار ثانویه تامین می شود.
هم اکنون 243 واحد تولیدی در حوزه نساجی و چرم در خراسان رضوی فعالیت دارند که برای راه اندازی آنها هشت هزار و 800 میلیارد ریال سرمایه گذاری شده و برای 15 هزار نفر شغل ایجاد شده است.